Summary
Summary Graad 12 Geskiedenis
- Course
- History
- Institution
- 12th Grade
Opstel notas vir Vraestel 2 Graad 12
[Show more]
1 review
By: cwdt • 2 weeks ago
Content preview
Monya Le Hanie,VRAESTEL 2:
AFDELING B: OPSTELVRAE
1. Burgerlike Weerstand: 1970’s tot 1980’s: Suid-Afrika
Vraagfokus: Die uitdaging van Swartbewussyn vir die apartheidstaat
1.1. Die aard en doelwitte van Swartbewussyn
Wat is Swartbewussyn?
- Swartbewussyn is ’n lewenshouding wat tot ’n filosofie en lewenswyse kan verbreed.
- In Suid-Afrika het dit die apartheidsterm “nieblank” vervang met die woord “swart”, wat
positief eerder as negatief was en wat Indiërs en “Kleurlinge”, asook swart Afrikane ingesluit
het.
- “Bewussyn” het verwys na die besef dat swart mense inherente waarde [ingeboude
natuurlike waarde] en waardigheid het, as individue sowel as in ’n groep.
- Dit het die vertroue versterk dat ’n mens die reg het om jou eie toekoms te skep – iets wat
elkeen se mensereg is.
- Swartbewussyn het gesê dat swart mense:
o op hulself moes staatmaak om hul situasie te verbeter.
o nie op wit mense moes reken om dinge te verander nie.
o moes wegdoen met ’n onderdanige houding teenoor blankes en ’n gevoel van
minderwaardigheid teenoor hulle.
o daarteen moes stry om hulself as “tweedeklas burgers” te beskou.
o nodig gehad het om trots op hulself te raak – op hul geskiedenis, hul kultuur en wat
hulle bereik het.
o nie aktief met wit mense moes probeer integreer nie. Hulle moes Afrika-norme
nastreef eerder as die norme van die wit samelewing.
o moes besef dat swart trots, swart mag en swart selfhulp essensieel was om hierdie
bewussyn te ontwikkel.
1.2. Die rol van Bantu Stephen Biko
Stephen Bantu Biko is in 1946 in King William’s Town in die Oos-Kaap gebore.
Hy het grootgeword met sterk Christelike waardes en hoewel hy die gevestigde Christelike kerke
skerp gekritiseer het, was hy sy lewe lank gelowig.
Hy het in 1966 ná matriek aan die Universiteit van Natal geneeskunde gaan studeer.
Hy was eers betrokke by die nierassige Nusas, maar hy en ander het begin dink dat wit liberale
wat hulself nie van hul bevoorregte posisie kon losmaak nie, Nusas oorheers het.
Biko was die eerste leier van Saso toe dit in 1968 weggebreek het.
Biko was ongetwyfeld die belangrikste swartbewussynsdenker en -skrywer tot met sy dood.
Hy was ook die redakteur van die invloedryke swart publikasie Black Review totdat dit in 1973
verbied is.
Hy het daarna steeds onder ’n skuilnaam daarvoor geskryf.
Dit was Biko se woorde wat baie van swartbewussyn se hoofgedagtes help vorm het.
Hy het swartbewussyn omskryf as “ ’n gedagterigting en ’n lewenswyse”.
, Hy het gesê “die sterkste wapen in die hande van die onderdrukker is die gedagtes van die
onderduktes …” en hy het swartbewussyn se rol bevorder om vir gewone mense hul eie stem te
gee.
Hy het die samehorigheidsgees onder swartbewussynsaktiviste verpersoonlik.
Nadat hy ingeperk is, het Biko die Zimele-trustfonds vir politieke gevangenes gestig.
Biko het die gedagtes en waardes van swartbewussyn uitgeleef terwyl hy steeds goeie vriende
met wit mense was.
Hy het dit as ’n Christen se taak beskou om vir die uitroeiing van boosheid te stry.
Hy het gevestigde kerke as deel van die bose stelsel van apartheid beskou.
Hy het baie kerke in Suid- Afrika gedwing om hul werkwyse te hersien en die morele grond vir
apartheid uit te daag.
Hy het ook weerstand verpersoonlik en was vreesloos.
Hy het geweier dat die owerhede hom intimideer, ongeag wat hulle aan hom gedoen het.
Die staat het geweet Biko was die leierfi guur in die Swartbewussynsbeweging (SBB of BCM).
Hy was een van die eerste swartbewussynsleiers wat in 1973 deur die staat ingeperk is.
Hy het sy inperkingsbevel gereeld verontagsaam en die howe gebruik as ’n manier om sy
boodskap oor te dra.
Hy is dikwels sonder verhoor aangehou, by twee geleenthede langer as 100 dae in
alleenaanhouding, maar met sy vrylating het hy elke keer dadelik na sy politieke werk
teruggekeer.
Die leiers van die Soweto-opstand in 1976 het geëis dat die regering met drie swart leiers praat:
Nelson Mandela, Robert Sobukwe en Biko.
1.3. Swartbewussynsbeweging (SBB)
Swartbewussynsbeweging (SBB) (SBB) was gegrond op ’n positiewe, opbouende filosofie wat
daarop gemik was om aan swart mans en vroue die middele te gee om ontslae te raak van die
boeie van kolonialisme, en om hulself te sien as leiers en doeners in eie reg en in hul eie land.
Dit het verskil van die ANC en die PAC in dié sin dat dit swart mense aangespoor het om met
trots en selfvertroue op te tree, eerder as om bloot hul energie negatief te gebruik om wit
strukture teen te staan.
Die Amerikaanse Menseregtebeweging en die idees van Black Power in die Verenigde State van
Amerika, soos onderskeidelik voorgestaan deur Martin Luther King Jnr. en Malcolm X, het gewys
dat verandering wat swart mense ophef, moontlik was.
Dit het vir Steve Biko en ander swart Suid-Afrikaners duidelik geword dat hulle self hierdie
verandering teweeg sou moes bring en nie moes wag vir ander om dit vir hulle te doen nie.
Swart aktivisme – nie passiewe aanvaarding nie – was nodig vir sukses.
Liberale wit mense was simpatiek maar ondoeltreffend, en die Nasionale Party-regering het
geen tekens getoon dat hy die beleid van streng rasseskeiding sou verander nie.
Die inisiatief het gekom van jong mense by universiteite.
Ná die verswakking van die belangrikste bevrydingsgroepe (die ANC en die PAC) as gevolg van
regeringsoptrede, was die tyd ryp vir die ontstaan van ’n nuwe beweging onder ’n nuwe
generasie.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through EFT, credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying this summary from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller monyalehanie. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy this summary for R120,00. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
65040 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy summaries for 15 years now
Recently viewed by you
Exam (elaborations) ·
COMM 245 exam review
Book review ·
Boekverslag: Wij leugenaars
Summary ·
Kernsamenvatting RGT
Exam (elaborations) ·
PSYCHOLOGY EXAM 2024
Exam (elaborations) ·
pharm exam 3 practice test
Exam (elaborations) ·
NR 509 WEEK 4 Midterm EXAM
Package deal ·
Nursing 216 Package Deal
Exam (elaborations) ·
Get your distinction
