Deze samenvatting bevat de benodigde boekhoofdstukken van het Handboek Forensische Orthopedagogiek voor de cursus Justitiële Interventies aan de UU!
LET OP: Deze samenvatting bevat alleen de benodigde boekhoofdstukken voor het tentamen. De artikelen zijn niet samengevat. Deze staan in een ande...
Samenvatting Boek Justitiële Interventies 2024/2025
Boek: Hendriks, J. Stams, G. J. J. M., & Asscher, J. J. (red.) (2021). Handboek Forensische
Orthopedagogiek. Rotterdam: Lemniscaat
Samenvatting bevat de volgende hoofdstukken:
- Hoofdstuk 20: Het Landelijk Instrumentarium Jeugdstrafrechtketen (LIJ)
- Hoofdstuk 23: Wat is specifiek aan forensisch orthopedagogische behandeling?
- Hoofdstuk 24: Ingrijpen in gezinnen.
- Hoofdstuk 25: Preventie.
- Hoofdstuk 26: Casemanagement in jeugdbescherming en jeugdreclassering.
- Hoofdstuk 27: Interventies op school.
- Hoofdstuk 30: Effecten van de residentiële jeugdhulp.
- Hoofdstuk 33: Repressie in residentiële jeugdzorginstellingen.
- Hoofdstuk 38: Behandeling bij mensen met een licht verstandelijke beperking.
- Hoofdstuk 40: Genderspecifieke interventies.
- Hoofdstuk 42: Traumabehandeling bij jeugdigen.
- Hoofdstuk 43: Systeeminterventies.
- Hoofdstuk 44: Interventies in het sociale netwerk.
- Hoofdstuk 45: Interventies gericht op sociale vaardigheden.
- Hoofdstuk 47: Behandeling van jeugdige agressiepleger.
- Hoofdstuk 51: Effectiviteit van interventies.
,Hoofdstuk 20: Het Landelijk Instrumentarium Jeugdstrafrechtketen (LIJ)
Kernpunten
- Het LIJ is een keteninstrument, gebaseerd op de principes van het Risk-Need-Responsivity-
model.
- Het LIJ brengt risico’s, criminogene behoeften, responsiviteit, zorgsignalen en beschermende
factoren in kaart.
- Op basis van het LIJ kunnen jongeren worden toegeleid naar de best passende interventies.
Inleiding
Risico- en behoeftetaxatie is van belang om jongeren te kunnen toeleiden naar de best passende
interventies.
- Risicotaxatie: maakt inzichtelijk hoe hoog het risico op herhaling van delinquent gedrag is.
- Behoeftetaxatie: maakt inzichtelijk welke criminogene factoren (= veranderbare
risicofactoren) aanwezig zijn waarop geïntervenieerd kan worden.
Het uitvoeren van risico- en behoeftetaxatie is nodig om te kunnen werken volgens de principes van
het Risk-Need-Responsivity-model. Dit model beschrijft drie beginselen waaraan interventies moeten
voldoen om effectief te zijn.
1. Het risicobeginsel stelt dat de intensiteit van de interventie moet passen bij het risico op
recidive.
2. Het behoeftebeginsel stelt dat een interventie gericht moet zijn op
dynamische/veranderbare risicofactoren die direct samenhangen met recidive.
3. Het responsiviteitsbeginsel stelt dat de aanpak moet aansluiten op de motivatie, leerstijl en
de intellectuele mogelijkheden van de dader om een zo hoog mogelijk rendement te halen
uit de ingezette interventie.
Het LIJ is gebaseerd op de principes van het RNR-model. Met behulp van het LIJ worden gegevens
verzameld over risico’s, criminogene behoeften, responsiviteit, zorgsignalen en beschermde factoren.
In het LIJ wordt de jeugdstrafrechtketen onderverdeeld in drie fasen.
Risicotaxatie in fase 1 (preselectie)
Deze fase start op het moment dat jongeren na het plegen van een strafbaar feit worden verhoord
door de politie. In deze fase moet de politie beslissen of:
1. De jongeren moet worden doorverwezen naar Bureau Halt of dat een proces-verbaal moet
worden opgemaakt.
2. Een zorgmelding moet worden gedaan bij Veilig Thuis.
Inzicht in het risico op recidive is van belang bij de eerste beslissing, en inzicht in het risico op een
zorgwekkende opgroei- en opvoedingssituatie is van belang bij het nemen van de tweede beslissing.
De politie maakt gebruik van de Preselect Recidive om het risico op recidive in te schatten. Daarnaast
is er een aanvullend instrument beschikbaar om het risico op een toekomstige zorgwekkende
opgroei- en opvoedingssituatie in te schatten: Preselect Zorg. De variabelen in deze instrumenten
hebben betrekking op verschillende soorten registraties van de jongere en van de medebewoners op
, het adres van de jongere, over een periode van vijf jaar voorafgaand aan de pleegdatum van het
uitgangsdelict.
- In deze eerste fase worden korte instrumenten ingezet voor de taxatie van grote groepen
jongeren, terwijl in de volgende fasen omvangrijkere instrumenten worden gebruikt voor
ingewikkeldere beslissingen bij een kleinere groep jongeren.
Preselect Recidive
In Preselect Recidive worden twintig verschillende risicogroepen onderscheiden die variëren in
recidiverisico van 91% in de hoogste risicogroep tot 17% in de laagste risicogroep. De sterkste
voorspeler voor recidive blijkt het aantal verschillende soorten gepleegde delicten. Om tot een
bruikbare risico-indeling voor de praktijk te komen, zijn een aantal risicogroepen samengevoegd tot
drie globale risicogroepen: hoog risico, midden risico en laag risico.
Preselect Zorg
In Preselect Zorg wordt zorg in plaats van recidive als uitkomstmaat genomen. Zorg is gedefinieerd als
een toekomstige OTS, een toekomstige zorgaanspraak of toekomstige incidenten met huiselijk
geweld, huiselijke twist en zedenmisdrijven op het woonadres van de jongere. Hierin zijn 16
subgroepen te onderscheiden. De belangrijkste voorspeller voor zorgwekkende opgroei- en
opvoedingssituaties betreffen vooral eerdere incidenten op het woonadres en incidenten die zich
voordoen bij medebewoners van de jongere. Ook hier zijn de risicogroepen samengevoegd tot een
risico-indeling van vijf risicogroepen: zeer hoog risico, hoog risico, gemiddeld risico, laag risico en zeer
laag risico. De kans op zorgwekkende opgroei- en opvoedingssituaties varieert van 81% in de groep
‘zeer hoog’ tot 9% in de groep ‘zeer laag’.
Risicotaxatie in fase 2 (selectie)
De tweede fase start nadat er een proces-verbaal is opgemaakt. De informatie wordt hierbij
verzameld door de RvdK en zo nodig de jeugdreclassering (JR) of het NIFP. Er wordt gepoogd een
inschatting te maken van risico’s, criminogene behoeften, zorgsignalen en responsiviteit. In deze fase
is gekozen voor een trapsgewijze manier van screenen.
- Halt gebruikt het Halt-signaleringsinstrument om te bepalen of doorverwijzing naar hulp
en/of melding bij Veilig Thuis nodig is en om een keuze te maken voor de best passende
invulling van de leeropdracht.
- De RvdK neemt eerst een verkort screeningsinstrument af: Ritax a (57 items). Het doel is een
risicoprofiel op te stellen en te bepalen of aanvullend onderzoek nodig is. Ritax a dient ook
om vast te stellen of een niet primair op gedragsverandering gerichte straf volstaat uit
oogpunt van recidivevermindering, zoals een taakstraf. Daarnaast wordt onderzocht of er
zorgsignalen zijn en of aanvullende diagnostiek door het NIFP nodig is.
Indien er zorgsignalen zijn en/of problemen op meerdere domeinen, wordt het uitgebreide
screeningsinstrument afgenomen: Ritax b (55 aanvullende items). Deze wordt afgenomen in de
volgende situaties:
1. De totaalscore Dynamisch Risico Profiel (DRP) Ritax a is ‘midden’ en op minimaal één of meer
domeinen is de score ‘hoog’ en/of
2. De totaalscore DRP Ritax a is ‘hoog’ en/of
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through EFT, credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying this summary from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lsbus. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy this summary for R184,88. You're not tied to anything after your purchase.
