2.1 Wat is balanscontrole
Balanscontrole = basis van alle motorische vaardigheden (grof- en fijnmotorisch) en
daarom speelt het een cruciale rol in alle activiteiten van het dagelijks leven.
Balanscontrole wordt geregeld door verschillende systemen en niet door één systeem
Balanscontrole komt voort uit/wordt uitgedaagd door interactie tussen verschillende
componenten
HOE KOMEN HOUDING EN BEWEGING TOT STAND?
- Taak:
o Mobiliteit: jezelf verplaatsen
o Stabiliteit: postuur aannemen en behouden
o Quasi-mobiliteit: vb. voorwaarts reiken waarbij steunbasis stabiel blijft
- Omgeving:
o Reguleerbaar: vb. omgevingsgeluiden à anticiperen vb. kind in stille ruimte
plaatsen
o Niet-reguleerbaar: vb. omgevingsgeluiden à als anticiperen niet mogelijk is
- Individu:
o Cognitie: aandacht, leren, probleemoplossend vermogen…
o Perceptie: sensorische prikkels en systemen
o Actie: spieren die contractie kunnen veroorzaken, ROM in gewrichten die
beweging toelaten, centrale aansturing van spieren
Interactie tussen taak, omgeving en individu
Mate waarin ze gaat interageren, zal ervoor zorgen dat houding en beweging tot stand
zal komen:
o Als 1 systeem minder goed werkt à implicaties voor houding en beweging
HOE VERHOUDT DIT ZICH TOT BALANS CONTROLE BIJ KINDEREN?
Houding en beweging maken integraal mee deel uit van balanscontrole.
WAT IS BALANSCONTROLE?
Balanscontrole = overkoepelend begrip.
1
,Posturale controle
- Het aannemen van een gewenste lichaamshouding en het behouden van deze
positie in een statische en dynamische situatie
- Taak- en omgevingsaspecten: nadruk op taak
- Statische situatie = een houding aannemen
o Zitten, staan, ...
- Dynamische situatie = motorische vaardigheid uitvoeren
o Kruipen, lopen, springen, springen...
- Steady-state control: predictieve controle (enkel taak, geen omgevingsfactoren die
invloed hebben)
o Vb. aan continue snelheid wandelen, bipodale stand aannemen gedurende 30 sec
Equilibrium controle
- Handhaven van de intersegmentale stabiliteit van het lichaam en de lichaamsdelen
ondanks de (interne en externe) krachten die erop inwerken
- Taak- en omgevingsaspecten: nadruk op omgeving
- Adequate reacties op de stabiliserende krachten zijn vereist om een val te
voorkomen (herstel van evenwichtscontrole, maar ook anticiperen)
- Reactieve controle: reactie op een bepaalde verstoring om een val te
voorkomen
o Posturale noodsysteem (onvoldoende anticiperen à mogelijk verlies van
balans)
o Reacties ter plaatse:
Lichte verstoring (goed in steunbasis) à oprichtreacties
Matige verstoring (dichtbij rand van steunbasis) à equilibrium / tilt
reacties
o Protectieve reacties: extreme verstoring (buiten steunbasis) à protectieve
reacties
Posturale en equilibrium controle komen altijd samen voor en zullen elkaar beïnvloeden
Anticipatorische controle: voor beweging te kunnen starten, moet je eerst het lichaam
stabiliseren zodat verstorende krachten (door de beweging geïnduceerd) worden
voorkomen:
o Noodzaak voor posturale controle
o Vb. arm snel heffen, tijdens wandelen ergens over moeten stappen
o Gaat gepaard met een bepaald leerproces à als het niet gekend is, kan je er
niet op anticiperen
-> lichaam klaarstomen om krachten te kunnen weerstaan
-> altijd aanwezig bij willekeurige bewegingen
-> gaat gepaard met een bepaald leerproces
Behoud positie Bereik positie Herstel positie
Statische positie, continue Zelf-geïnduceerde Reacties ter plaatse en
bewegingen bij constante bewegingen stapreacties / beschermende
snelheid reacties
2
, CONCLUSIE
- De meeste ADL hebben alle besturingsmechanismen op een punt nodig
- Bij het beoordelen van balansbeheersing dient aandacht te worden besteed aan
beide aspecten van balansbeheersing!
INDIVIDU-SPECIFIEKE ASPECTEN
- Perceptie-actie koppeling:
o Ontwikkeling van individuele sensorische systemen (vb. visuele systeem,
tactiele systeem)
o Ontwikkeling van sensorische strategieën
o Interne representatie (sensorisch of motorisch) à in black box van CZS
o Adaptieve mechanismen: aanpassen van output in functie van wat je
sensorisch binnen krijgt
o Anticipatorische mechanismen: op voorhand aanpassingen doen zodat iets tot
uiting kan komen à heel sterk gerelateerd aan mate van leerprocessen/
situaties die zich hebben voorgedaan
o Neuromusculaire synergiën: mate waarin bepaalde spieren/spiergroepen
actief gaan zijn en andere zullen relaxeren of meewerken om spiergroepen te
gaan versterken
o Musculoskeletale componenten: ROM, spierlengte
- Cognitie à aandacht, planning, probleemoplossend vermogen, motivatie, emoties,
leren (leerprocessen)
HOE VERHOUDT DIT ZICH TOT BALANSCONTROLE BIJ KINDEREN?
Mogelijke ontwikkelingsstoornissen
- Vertraagde ontwikkeling:
o Uiteindelijk bereiken kinderen dezelfde vaardigheden als
normaal ontwikkelende kinderen, maar op een latere leeftijd
o Neurologische ontwikkelingsstoornissen: vb. DCD, ADHD
- Plateau:
o Ontwikkelen maar tot een bepaald niveau à belangrijk om
deze kinderen zo zelfstandig mogelijk te laten leren
functioneren
o Matige tot ernstige neuromotorische aandoeningen: vb. CP
(GMFCS 1-5)
- Regressie:
o Afname in motorische vaardigheden vanaf een bepaald moment
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through EFT, credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying this summary from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller karenmeesters. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy this summary for R72,03. You're not tied to anything after your purchase.