SWK 5 Jeugdrecht
Hoorcollege 1: Introductie jeugdrecht en familierecht in de praktijk.
Het recht:
Recht is een verzamelnaam voor alle regels die er bestaan. In de regels staat wat je wel en
wat je niet mag doen. Sommige regels zijn opgeschreven in wetten. Het doel hiervan is om
ervoor te zorgen dat mensen goed met elkaar kunnen samenleven.
Civielrechtà Regelt verhoudingen tussen burgers (of bedrijven) onderling zoals
familierecht.
Strafrechtà Hierin zijn de regels vastgelegd waaraan burgers zich moeten houden.
Ook is vastgelegd hoe er gereageerd wordt als iemand de regels overtreedt, zoals
jeugdstrafrecht
Jeugdrecht waarbij de belangrijke basis het Internationaal Verdrag voor de Rechten
van het Kind is (IVRK).
Familierecht
Biologische ouders zijn ook wel de juridische ouders, hierbij is de vader een juridische vader
als hij getrouwd is of een geregistreerd partnerschap heeft met moeder. Zodra de vader niet
getrouwd is of geen partnerschap heeft, dan moet vader tijdens of na de bevalling het kind
erkennen en het gezag aanvragen.
Bij juridische vaderschap wat je tijdens het erkennen aanvraagt, zorgt ervoor dat jij het jouw
kind is en dus ben je juridisch ouder ook na het overlijden. Hierbij heb je toestemming nodig
van moeder.
Als je gezag aanvraagt ben jij wettelijk de vertegenwoordiger. Zodra je niet getrouwd etc.
bent, moet je dit aanvragen na het erkennen in het gezagsregister nadat het kind geboren is.
Dit eindigt als het kind 18 jaar is.
Binnenkort is er nieuwe wetgeving, waardoor je als vader automatisch gezag hebt over het
kind nadat je het hebt erkent.
Familierecht in de praktijk
Raad van de kinderbescherming is vaak doorslag gevend. Gezamenlijk gezag is het
uitgangspunt na scheiding, zodra dit meer onrust geeft komt er eenhoofdig gezag.
Vanaf 8 jaar wordt er in Amsterdam kinderen gehoord, maar wettelijk is het vanaf 12 jaar. Bij
iedere leeftijd mag je een brief naar de rechtbank sturen.
Mediationà een onafhankelijke derden die partijen begeleid om tot een oplossing te komen.
Zoals het niet kunnen uitkomen over het getekende ouderschapà alimentatie en zorg. Dit is
vrijwillig, maar je wordt er wel toe geduwd.
Ouderschapsbemiddelingà langdurige trajecten waarbij een plan wordt opgesteld met doelen
waar ouders betere ouders kunnen worden. Om hun problemen zo min mogelijk te laten
belasten bij het kind.
Kennisclip1:
Bij familierecht heb je over de rechtsverhouding tussen personen op het terrein van families
en relaties. Verticale relaties is de afstamming en horizontale relaties is het huwelijk. Het
afstammingsrecht regelt wie de juridische ouders zijn. Een draagmoeder is ook de juridische
moeder en de wensmoeder kan alleen juridisch moeder worden door middel van adoptie.
Vader van rechtswegeà huwelijk en geregistreerd partnerschap, ook al is er een
zaaddonor
Vader door erkenningà moeder kan dit blokkeren onder de 16 jaar. Je kan het niet
erkennen als: het kind al 2 ouders heeft, man te nauwe verwantschap, man jonger
dan 16.
Vader door gerechtelijke vaststellingà het kinderrecht benoemt dit. Door overlijden
voor geboorte of doordat vader het niet wil maar wel verwekker is.
Ouderschap door adoptieà na een rechtelijke uitspraak.
, Moederschap van rechtswegeà Bij twee moeders moet er een huwelijk zijn en een
onbekende zaaddonor. Geen huwelijk of een bekende donor dan erkennen.
Gevolgen juridisch ouderschap:
Je hebt gezag over het kind en je hebt het recht en de plicht van omgang en onderhoud. Je
mag het kind zien ook na de scheiding en je bent verplicht om te betalen voor verzorging.
Recht om familienaam door te geven. Wettelijk erfgenaam van kind, dus erf je de spullen bij
overlijden. 1 ouder met Nederlandse nationaliteit, kind ook. Belanghebbende in rechtbank,
opgeroepen om je mening te geven.
Adoptie
Juridische ouderschap kan ook worden verkregen via adoptie
Voorwaarden:
In kennelijk belang van het kind, bijvoorbeeld niet op biologische ouders kunnen
rekenen.
Het kind moet jonger zijn dan 18 jaar.
Mening kind belangrijk, vanaf 12 jaar gehoord.
Grootouders mogen hun kleinkind niet adopteren
Voorwaarden biologische oudersà afwijzend kan niet doorgaan, moeder minstens 16
jaar oud.
Voorwaarden adoptiefoudersà minimaal 18 jaar ouder dan het kind, minstens 3 jaar
samenwonen, kind minimaal 1 jaar in huis wonen. Mogelijk als je getrouwd bent of
niet, alleenstaande, homoseksuelen.
Internationale adoptie: strenge procedure. Verplichte voorlichtingscursus, justitie van
veiligheid en kinderbescherming bij betrokken.
Misbruik hierbij, nu opgeschort.
Kennisclip 2: Minderjarigheid
Minderjarigheid
Bij minderjarigheid ben je handelingsonbekwaam, niet zelfstandig in het juridische verkeer
optreden en kan je niet zelfstandig dure uitgaven doen.
Uitzonderingen:
Handlichtingà dat de rechter een 16- of 17-jarige op zijn verzoek en met instemming van zijn
ouders voor bepaalde rechtshandelingen handelingsbekwaam kan verklaren. Hiervan moet
spraken zijn van een rol binnen een familiebedrijf, waarbij ouders niet meer in staat zijn om
de bedrijfsvoering te doen.
Aanvragen meerderjarigheidsverklaringà moeder is minderjarig maar wil wel het gezag
hebben.
Gezag:
Alle minderjarigen staan onder gezag van hun ouders of voogd. Gezagsrecht is een
dwingend recht waardoor ouders geen vrije bepalingen hierin mogen inbrengen. Het gezag
heeft betrekking op de persoon van de minderjarige, het beheer over zijn vermogen en zijn
vertegenwoordiging in burgerlijke handelingen.
Ouderlijk gezag omvat de plicht en het recht van de ouder om zijn minderjarig kind te
verzorgen en op te voeden. Ouders mogen hierin zelf bepalen welk geloof het kind
bijvoorbeeld krijgt. Wel hebben ouders publiekrechtelijke bepalingen zoals leerplicht.
Het gezagsrecht heeft ontwikkelingen doorgemaakt. Namelijk dat minderjarigen een
prominenter rechtspositie hebben gekregen en dat ‘het belang van het kind’ leidend is. Maar
ook dat het gezagsrecht is losgekoppeld van het huwelijk, zonder huwelijk kan je nu alsnog
gezag krijgen. En kan hetzelfde geslacht beide gezag krijgen van het kind.
Gezag in het wetboek: Onder verzorging en opvoeding wordt mede verstaan de zorg en
verantwoordelijkheid voor het geestelijk en lichamelijk welzijn van het kind en het bevorderen
, van de ontwikkeling van zijn persoonlijkheid. In de verzorging en opvoeding van het kind
passen de ouders geen geestelijke of lichamelijk geweld of enige andere vernederende
handelingen toe.
Ouderlijk gezag is de meest uitvoerige wetten die beschreven zijn.
Gevolgen gezag: Verantwoordelijk voor opvoeding en verzorging van het kind, ouders zijn
financiële bewind voering en wettelijk vertegenwoordig. Bij conflict ouders en kinderen kan er
een bijzonder curator worden gesteld.
Wie heeft gezag?
Ouders hebben een formele relatieà beide ouders gezag via gerechtswege
Ouders hebben geen formele relatieà moeder automatisch gezag, vader eerst
erkennen en gezag aanvragen
Een ouder en een niet-ouderà een niet-ouder kan met het ouder gezamenlijk gezag
over het kind verkrijgen met bepaalde voorwaarden.
Aantal personen met gezag beperkt tot twee. Bij deelgezag zoals een stiefouder, kan de
stiefouder bevoegdheid en verantwoordelijkheid krijgen samen met beide ouders.
Niet bevoegd voor gezag:
Minderjarig
Onder curatele gesteld
Zeer slechte psychische toestand
Scheiding en gezag
Gezamenlijk gezag wordt in beginsel voortgezet na de scheiding
Kind heeft het recht na het einde van de ouders hun relatie een gelijkwaardige
opvoeding en verzorging te krijgen.
Ouderschapsplanà afspraken over opvoeding
Eenhoofdig gezag, alleen op grond van klemcriteriumà kind zal verloren raken door
beide ouders. Of door mishandeling of psychische crisis
Kennisclip 3: Jeugdhulp en jeugdwet
Jeugdhulp soorten in Nederland
Jeugdhulpverlening op vrijwillige basis
Jeugdbescherming, gedwongen jeugdzorg
Geestelijke gezondheidszorg voor jeugdigen (GGZ jeugd)
Jeugdzorg voor licht verstandelijk beperkten jeugdigen (LVB-jeugd)
Sinds 2015 gemeente verantwoordelijk voor al deze vormen van hulp
Vaak lokale teams actiefà laagdrempelig.
Jeugdwet
Met de jeugdwet wil men bereiken dat een eenvoudiger en effectiever stelsel van jeugdzorg,
met optimale samenwerking tussen hulpverleners rond gezinnen. En adequate vroege
ondersteuning bij opvoedingsproblemen, psychische problemen en stoornissen.
Jeugdwet beschrijft de organisatie van de jeugdhulp in ons land, het uitgangspunt van de
jeugdwet is dat de ouders en kind eerst zelf verantwoordelijk zijn voor het gezond en veilig
opgroeien. De gemeente heeft hier een cruciale rol, die zorgt voor genoeg voorzieningen. Zij
moeten zich richten op ouders en jongeren die het op eigen kracht niet redden. De gemeente
schat in welke hulp en voorzieningen nodig zijn. Door deze lokale hulp, zijn er verschillen
tussen de gemeentes.
Uitgangspunten jeugdhulp: