Kopiereg © Skool Notas 0
, Inhoudsopgawe
Vraestel 01 : Taal ............................................................................................................................ 2
Vraestel 02 : Literatuur .................................................................................................................. 12
Vraestel 03 : Skryf en aanbied ...................................................................................................... 21
Kopiereg © Skool Notas 1
, Vraestel 01 : Taal
Klanke, spelling, skryftekens en punktuasie
• Spraakklanke verdeel in vokale, konsonante, en diftonge.
• Vokale gevorm deur lug van longe tot lippe te laat vloei.
• Voorbeelde van vokale: land, taal, ek, lê, begin.
• Konsonante gevorm deur versperring in keelholte, mondholte, of by lippe.
• Voorbeelde van konsonante soos bas, gholf, skurf, werk.
• Diftonge ontstaan wanneer twee klanke versmelt in een lettergreep.
• Voorbeelde van diftonge: matjie, baie, fraai, saadjie.
Klankverskynsels
• Verskillende uitspraakvorme in Afrikaans.
• Streeksuitspraak voorbeelde: bguin, ak, boem.
• Letteruitspraak en invloede op uitspraak: benodigdhede, huis.
• Vokaalreduksie in prokureur, publiek.
• Oorronding van klanke in sewe, speel.
• Oormatige assimilasie voorbeelde: Kyk-ie para, Ek-ve-rit-ie.
• Verkeerde beklemtoning in minister, onderwys.
• Nasalering in gans, kans.
• Klankverspringing in tarentaal, presente.
Lettergrepe en klankgrepe
• Lettergrepe volgens spelling: bord-jie; on-mid-del-lik; mas-sa.
• Klankgrepe volgens uitspraak: bor-djie; o-mi-de-lik; ma-sa.
Grondbeginsels van die Afrikaanse spelling
• Spelling volgens Standaardafrikaans: fiets, viets, kombuis, huis.
• Gebaseer op klankstelsel: kombuis (nie kombys), huis (nie hys).
• Gelykvormige spelling van woorde en afleidings: mond (meervoud monde).
Spelreëls
• Gebruik van afkappingsteken by meervouds- en verkleiningsvorme.
• Deelteken om grens tussen lettergrepe aan te dui.
• Koppelteken om opeenhoping van vokale te voorkom.
• Koppelteken in verbindingen met vreemde herkoms en syfers.
• Akuutteken vir beklemtoning en vreemde woorde.
• Gravisteken by bepaalde woorde en vreemde woorde.
Leestekens
• Gebruik van leestekens in sinstrukture.
• Punt, komma, uitroepteken voor "want", "maar", bystellings.
• Kommapunt voor gevolgtrekking.
• Uitroepteken voor emosie.
• Aanhalingstekens by aanhalings.
• Vraagteken in vraagsinne.
• Beletselteken voor onvoltooide aanhalings.
• Aandagstreep om aandag te vestig.
• Hoofletters by benaminge, name, plekname, gelowe, boeke, vakke, dae, afkortings.
Kopiereg © Skool Notas 2