100% satisfaction guarantee Immediately available after payment Both online and in PDF No strings attached
logo-home
Summary Graad 9 Natuurwetenskap Notaboek R160,00   Add to cart

Summary

Summary Graad 9 Natuurwetenskap Notaboek

  • Institution
  • 9

'n Volledige opsomming van "Natuurwetenskap" op graad 9 vlak, dokument voldoen aan die vereistes soos uitgelê in die KABV/CAPS. SLUIT UIT: Menslike voortplanting stelsel

Last document update: 1 year ago

Preview 4 out of 96  pages

  • July 14, 2021
  • January 9, 2023
  • 96
  • 2020/2021
  • Summary
All documents for this subject (1)

2  reviews

review-writer-avatar

By: esteterblanche • 3 months ago

review-writer-avatar

By: Nicole1997 • 1 year ago

avatar-seller
notedx19
nATUURWETENSKAP

, HOOFSTUK 1 : DIE SEL
SELMEMBRAAN, ORGANELLE

Mikroskopies- kan nie met die blote oog gesien word nie

Organelle- strukture in die sitoplasma wat die funksies van die sel uitvoer

Selmembraan- is dun en omring die selinhoud; funksies is selektief deurlatend

Sitoplasma- jellie-agtige medium wat deur die selmembraan omring word



Die selkern is in alle plant- en dierselle aanwesig

(plantselle meer aan die kant van die sel)

(dierselle meer in die middel van die sel)



PLANTSEL UITLEG :




Plantselle is eukariotiese selle(selle met 'n membraan gebonde kern)

[prokariotiese selle = die DNA in 'n plantsel gehuisves binne 'n kern wat deur 'n membraan
omhul word]

Die kern van plantselle bevat ook ander membraangebonde organelle (klein sellulêre
strukture) wat spesifieke funksies uitvoer wat nodig is vir normale sellulêre operasie.




2 Noted © NATUURWETENSKAPPE GRAAD 9 www.notedsummaries.co.za

,Strukture en organelle:

Sel (Plasma) 'n dun, semi-deurlaatbare membraan wat die sitoplasma van 'n sel
Membraan omring, wat die inhoud omsluit.
Selwand buitenste bedekking van die sel wat die plantsel beskerm en dit
vorm gee.
Klooroplossing die plekke van fotosintese in 'n plantsel. Hulle bevat chlorofil, 'n
groen pigment wat energie van sonlig absorbeer.
Sitoplasma gelsagtige substansie in die selmembraan wat water, ensieme,
soute, organelle en verskeie organiese molekules bevat.
Sitoskelet 'n netwerk van vesels regdeur die sitoplasma wat die sel help om
sy vorm in stand te hou en die sel ondersteun.
Endoplasmiese uitgebreide netwerk van membrane wat bestaan uit albei streke
Retikulum (ER) met ribosome (rowwe ER) en streke sonder ribosome (gladde ER).
Die ER sintetiseer proteïene en lipiede .
Golgi Kompleks verantwoordelik vir die vervaardiging, berging en versending van
sekere sellulêre produkte, insluitende proteïene.
Mikrotubules (hol stokke) = funksioneer om die sel te ondersteun en te vorm.
Hulle is belangrik vir chromosoom beweging in mitose en meiose,
sowel as sitosolbeweging binne 'n sel.
Mitochondria (organelle) = genereer energie vir die sel deur glukose (vervaardig
deur fotosintese) en suurstof na ATP om te skakel. Hierdie
proses staan bekend as respirasie .
Kernmembraan gebonde struktuur wat die sel se oorerflike inligting bevat ( DNA )


Nukleolus struktuur binne die kern wat help met die
sintese van ribosome.
Nukleopore 'n klein gaatjie binne die kernmembraan
wat nukleïensure en proteïene in en uit die kern
kan beweeg.
Peroksisome klein strukture gebind deur 'n enkele membraan wat ensieme
bevat wat waterstofperoksied as 'n neweproduk
produseer[betrokke by plantprosesse soos fotorespirasie].
Plasmodesmata porieë of kanale tussen plantselwande wat toelaat dat molekules
en kommunikasie seine tussen individuele plantselle verbygaan.
Ribosome bestaande uit RNA en proteïene, ribosome is verantwoordelik vir
proteïenmontering. Hulle kan óf aangeheg word aan die rowwe ER
of vry in die sitoplasma.
Vakuole struktuur in 'n plantsel wat ondersteuning bied en deelneem aan 'n
verskeidenheid van sellulêre funksies, insluitende stoor, ontgifting,
beskerming en groei. Wanneer 'n plantsel verval, bevat dit tipies
een groot vloeistof gevulde vakuool




3 Noted © NATUURWETENSKAPPE GRAAD 9 www.notedsummaries.co.za

, TIPES PLANTSELLE:

Parenchiemselle Tipiese plantsel [baie gespesialiseerd]. Hierdie selle sintetiseer
(deur fotosintese ) en organiseer organiese produkte in die plant.
Parenchiem selle stel die middelste laag blare saam, sowel as die
buitenste en binneste lae stamme en wortels.
Collenchyma-selle Hierdie selle help om plante te ondersteun, terwyl hulle nie groei
beperk nie weens hul gebrek aan sekondêre selwande en die
afwesigheid van 'n verhardingsmiddel in hul primêre selwande.
Sklerenchiemselle Ondersteuningsfunksie in plante, hulle het 'n verhardingsmiddel en
is dit streng. Hierdie selle is dik en bevat verskillende vorms.
Sklerenchiem selle vorm die harde buitenste skulp van neute en
sade.
Water geleiding van Waterleidende selle van xileem het ook 'n ondersteuningsfunksie in
selle plante. Twee soorte selle stel xylem op. Hulle is nou, hol selle,
genoem trageïede en vaartuig lede.
Sigtube-lede Sifbuis selle van floëem voer organiese voedingstowwe soos
suiker regdeur die plant. Ander seltipes wat in floëem voorkom,
sluit in geselskapselle, floëemvesels en parenchiemselle.



Daar is drie tipes weefselstelsels: dermale weefsel, vaskulêre weefsel, en
grondweefselstelsels.




DIERSEL UITLEG :




Dierselle is eukariotiese selle (selle met 'n membraangebonde kern)

DNA in dierselle = in die kern gehuisves.




4 Noted © NATUURWETENSKAPPE GRAAD 9 www.notedsummaries.co.za

The benefits of buying summaries with Stuvia:

Guaranteed quality through customer reviews

Guaranteed quality through customer reviews

Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.

Quick and easy check-out

Quick and easy check-out

You can quickly pay through EFT, credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.

Focus on what matters

Focus on what matters

Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!

Frequently asked questions

What do I get when I buy this document?

You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.

Satisfaction guarantee: how does it work?

Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.

Who am I buying this summary from?

Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller notedx19. Stuvia facilitates payment to the seller.

Will I be stuck with a subscription?

No, you only buy this summary for R160,00. You're not tied to anything after your purchase.

Can Stuvia be trusted?

4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)

65005 documents were sold in the last 30 days

Founded in 2010, the go-to place to buy summaries for 14 years now

Start selling
R160,00  5x  sold
  • (2)
  Buy now