Kopiereg © Skool Notas 0
, Inhoudsopgawe
Kwartaal 01 .................................................................................................................................... 2
Onderwerp 01 : Die mikro-omgewing .......................................................................................... 2
Onderwerp 02 : Die markomgewing .......................................................................................... 14
Onderwerp 03 : Die makro-omgewing ....................................................................................... 18
Onderwerp 04 : Die verband tussen die mikro-, mark- en makro-omgewings ............................ 22
Onderwerp 05 : Besigheidsektore ............................................................................................. 24
Kwartaal 02 .................................................................................................................................. 26
Onderwerp 01 : Hedendaagse sosio-ekonomiese kwessies...................................................... 26
Onderwerp 02 : Sosiale verantwoordelikheid van besigheid ...................................................... 30
Onderwerp 03 : Eienskappe van ’n entrepreneur ...................................................................... 32
Onderwerp 04 : Soorte eienaarskap .......................................................................................... 34
Kwartaal 03 .................................................................................................................................. 40
Onderwerp 01 : Kreatiewe denke en probleemoplossing .......................................................... 40
Onderwerp 02 : Besigheidsgeleenthede.................................................................................... 46
Onderwerp 03 : Besluite oor besigheidsligging.......................................................................... 49
Onderwerp 04 : Kontrakte ......................................................................................................... 52
Onderwerp 05 : Aanbieding van besigheidsinligting .................................................................. 54
Onderwerp 06 : Besigheidsplan ................................................................................................ 58
Kwartaal 04 .................................................................................................................................. 63
Onderwerp 01 : Selfbestuur ...................................................................................................... 63
Onderwerp 02 : Verhoudings en spanprestasie......................................................................... 67
Kopiereg © Skool Notas 1
, Kwartaal 01
ONDERWERP 01 : DIE MIKRO-OMGEWING
Woordelys
Term Definisie
Bates Aanwinste
Gesag Mate waarin iemand in beheer is.
Verantwoordelikheid Plig om iets te doen.
Organogram Skematiese voorstelling van ’n organisasie.
Gedelegeer Vir iemand anders gegee om te doen.
Waardeur doelwitte vir die besigheid gestel word en beplan word hoe
Strategiese
om dit te bereik.
Taktiese Wat met ’n spesifieke doelwit in gedagte beplan word.
Bevelskanaal Vlakke van bestuurders waardeur die besigheidsaktiwiteite vloei.
Lukraak Willekeurig.
Kopieë gemaak van elektroniese dokumente of ander inligting op ’n
Rugsteunkopieë
rekenaar vir bewaring op ’n ander plek.
Finansiële state Dokumente wat toon hoeveel geld ’n besigheid het en bestee.
Geskatte Wat ongeveer bepaal is.
Tendense Neigings.
Rente Geld wat vir die gebruik van ’n lening betaal word.
Kennis Laat die bank vooraf weet.
Banke en finansiële instellings leen fondse van korttermynspaargeld
Geldmarkrekening
vir kort tydperke uit.
Dividende Wins wat tussen al die eienaars van ’n besigheid verdeel word.
Omset Tempo waarteen produkte verkoop en vervang word in ’n besigheid.
Grootmaataankope Groot hoeveelhede.
Amptelike persoon wat klagtes deur die publiek teen staats-
Ombudsman
departemente of ander besighede ondersoek.
Brosjures Kort publikasie wat inligting verskaf of vir reklame gebruik word.
Pamflette Blaadjie wat inligting verskaf of vir reklame gebruik word.
Vervaardigingsbesigheid Onderneming wat goed maak.
Onderneming wat klein hoeveelhede produkte aan die publiek
Kleinhandelsbesigheid
verkoop.
Diensbesigheid Onderneming wat dienste aan die publiek verkoop.
Persone wat geld aan ’n besigheid oordra om daaruit wins te probeer
Beleggers
maak.
Wat is ’n mikro-omgewing?
• Die mikro-omgewing is die kleinste omgewing binne 'n besigheid.
• Dit fokus op die interne faktore van die besigheid.
• Dit beïnvloed die personeellede se werk.
• Ons sal na die verskillende komponente van die mikro-omgewing kyk.
Kopiereg © Skool Notas 2
, Visie, missieverklaring, doelwitte en oogmerke
• Visie: Beste sneldiensrestaurant-ervaring.
• Missieverklaring: Uitstaande gehalte, diens, higiëne, waarde.
• Doelwitte: Wins, tevrede klante, internasionale groei, sosiale verantwoordelikheid.
• Oogmerke: Goeie higiëne, klantetevredenheid.
Organisasiekultuur
• Organisasiekultuur is die "persoonlikheid" van die besigheid.
• Dit bestaan uit opvattings, waardes, norme en verwagtings.
• Dit beïnvloed mense se optrede en gesindhede.
• Positiewe kultuur motiveer en bevorder produktiwiteit.
• Negatiewe kultuur ontmoedig en veroorsaak konflik.
Organisatoriese hulpbronne
• Hulpbronne is bates vir produksie en bereiking van doelwitte.
• Bestuur beheer hierdie hulpbronne.
• Vier groepe hulpbronne: fisiese, finansiële, menslike, inligting en tegniese.
• Fisiese hulpbronne: natuurlike hulpbronne, masjinerie, voertuie, geboue, infrastruktuur.
• Finansiële hulpbronne: lenings, eie kapitaal.
• Menslike hulpbronne: werknemers, kontrakteurs.
• Inligting- en tegniese hulpbronne: tegnologie, navorsing.
Bestuur en leierskap (BOLB)
• Goeie bestuurders is noodsaaklik vir besigheidsbestuur.
• Vier hooftake van 'n bestuurder: Beplanning, Organisering, Leierskap, Beheer (BOLB).
• Uitvoering van hierdie take is belangrik vir die bereiking van besigheidsdoelwitte.
• Verdeling van BOLB-verspreiding verskil tussen vlakke en besigheidstipes.
• Verskillende bestuurders kan fokus op spesifieke sleutelfunksies afhangende van hulle rol.
• Voorbeeld: Produksiebestuurder fokus op beplanning, organisering, en beheer.
• Skoolhoof moet fokus op leierskap, maar moet ook die ander drie sleutelfunksies aanspreek.
Besigheid se organisatoriese struktuur
• Besighede vereis 'n georganiseerde struktuur met take, gesag en verantwoordelikheid.
• Die struktuur toon instruksie- en terugvoerstroom in die besigheid.
Die agt besigheidsfunksies
Algemene bestuur
• Algemene bestuur skep 'n visie en missie vir die besigheid.
• Doelwitte en oogmerke van die besigheid moet bereik word.
• Doeltreffende beplanning, organisering, aktivering, leiding, rigtinggewing en beheer is nodig.
• In klein organisasies verrig een persoon al die bestuurstake.
• In meeste organisasies is dit te veel vir een persoon en take word afgewentel of gedelegeer.
• Daar is drie bestuursvlakke: top-, middel- en laevlakbestuurders.
Bestuursvlakke
Topvlakbestuur
• Klein groepie mense verantwoordelik vir hele besigheid.
• Beplanning van besigheid se toekoms deur stel van doelwitte en oogmerke.
• Neem langtermyn strategiese besluite vir die besigheid.
• Topvlakbestuursposisies: Hoof Uitvoerende Beampte (HUB), Voorsitter van die Raad,
Bestuurskomitee.
Kopiereg © Skool Notas 3
